Małżeństwo



GŁĘBOKA WSPÓLNOTA ŻYCIA I MIŁOŚCI MAŁŻEŃSKIEJ

 

DLATEGO OPUŚCI CZŁOWIEK OJCA I MATKĘ, A POŁĄCZY SIĘ Z ŻONĄ SWOJĄ I BĘDĄ DWOJE JEDNYM CIAŁEM" (EF 5, 31)

Małżeństwo to przymierze, przez które mężczyzna i kobieta tworzą ze sobą wspólnotę całego życia, skierowaną ze swej natury na dobro małżonków oraz na rodzenie i wychowywanie potomstwa. Zawierane między ochrzczonymi zostało podniesione przez Chrystusa Pana do godności sakramentu.

Święty Paweł Apostoł napisał: "Mężowie, miłujcie żony, bo i Chrystus umiłował Kościół i wydał za niego samego siebie...

Dlatego opuści człowiek ojca i matkę, a połączy się z żoną swoją i będą dwoje jednym ciałem" (Ef 5, 31).

Sakrament małżeństwa udziela łaski miłowania się wzajemnie tą miłością, jaką Chrystus umiłował Kościół. Łaska sakramentu udoskonala zatem ludzką miłość małżonków, umacnia ich nierozerwalną jedność na drodze do życia wiecznego.

Ponieważ małżeństwo jest w Kościele stanem publicznym, dlatego powinno być zawierane publicznie w ramach celebracji liturgicznej i wobec zgromadzenia wiernych.

Do istotnych cech małżeństwa należy:

  • jedność,
  • nierozerwalność,
  • otwartość na przyjęcie dzieci.

Osoby rozwiedzione zawierające nowy związek nie są wyłączone z Kościoła, ale nie mogą przystępować do Komunii świętej, ponieważ Bóg powiedział: "Nie będzież cudzołożył". Powinni prowadzić życie chrześcijańskie bez ponownego związku i wychowywać swoje dzieci w wierze.

Chrześcijański dom rodzinny jest miejscem, gdzie dzieci otrzymują nauczanie wiary, i dlatego słusznie nazywa się go "Kościołem domowym", wspólnotą łaski i modlitwy, szkołą cnót ludzkich i miłości chrześcijańskiej.

 

MAŁŻEŃSTWO KOŚCIELNE A CYWILNE

 

Na Soborze Trydenckim w 1563 roku przyjęto dekret, który zawierał wymóg sformalizowanego aktu zawarcia małżeństwa dokonywanego przed osobą reprezentującą właściwą władzę i w obecności świadków. Od tego czasu na kontynencie europejskim wymóg ten jest powszechnie uważany za nieodłączny element prawa kanonicznego i świeckiego. Instytucjonalizacja małżeństwa, czyli aktu zawarcia i powstałego węzła, powodowana jest doniosłością tego związku dla małżonków, ich wspólnych dzieci, a także społeczeństwa, państwa i Kościoła, jeśli należy do niego przynajmniej jeden z małżonków.

Małżeństwo jest uznawane przez prawo za fundamentalną podstawę rodziny, która jest najmniejszą jednostką organizacyjną społeczeństwa. Współczesne regulacje, zgodnie z którymi zawarcie małżeństwa powinno być związane ze współdziałaniem państwowego lub kościelnego organu, opierają się na założeniu, że tylko w taki sposób mogą być osiągnięte: uzewnętrznienie powagi małżeństwa i jawność więzi osobistych w takim zakresie, w jakim mają one istotne znaczenie społeczne i prawne. Istnienie małżeństwa ma znaczenie zarówno dla państwa, jak i Kościoła, stąd uregulowania prawne funkcjonują w obu tych społecznościach.

Kościół katolicki z uwagi na sakramentalny charakter małżeństwa ochrzczonych, jego jedność i nierozerwalność, nie może zrezygnować z własnej jurysdykcji nad małżeństwem swoich wiernych, usankcjonowanej w prawie kanonicznym.

Państwo natomiast, traktując małżeństwo jako umowę rozwiązywalną i irrelewantną sakramentalnie, nie chce ze względów społecznych zrezygnować z instytucji rozwodu, uznanego we własnym prawie rodzinnym, także w odniesieniu dla tych obywateli, którzy należą do Kościoła katolickiego.

W związku z tym zasadniczo związek małżeński zawarty wobec prawa świeckiego nie jest zdarzeniem prawnym wobec prawa kanonicznego, jak również związek kanoniczny nie stanowi takiego zdarzenia w obszarze prawa świeckiego. Niemniej jednak wspólne dla obu porządków prawnych jest to, iż zarówno małżeństwo kanoniczne, jak i cywilne powstaje w wyniku złożenia przez nupturientów stosownego oświadczenia. W prawie kanonicznym zakłada się istnienie tzw. zgody małżeńskiej, czyli aktu woli, który został uzewnętrzniony tym oświadczeniem.

Te dwie przesłanki, związane z odmiennymi koncepcjami instytucji małżeństwa funkcjonującymi w prawie państwowym i kościelnym, stały się punktem wyjścia uregulowań konkordatowych w odniesieniu do małżeństwa.



Informacje.

 

Informacje o zawarciu sakramentu małżeństwa w kościele należy otrzymać w kancelarii parafii jednego z narzeczonych najpóźniej 3-miesiące przed zawarciem małżeństwa.

 

Katechizm dla narzeczonych.

1. Jaka jest treść przysięgi małżeńskiej?
Osoby zawierające związek małżeński składają następującą przysięgę: Ja N. biorę sobie ciebie N. za żonę(męża) i ślubuję ci miłość wierność i uczciwość małżeńską oraz, że cię nie opuszczę aż do śmierci. Tam mi dopomóż, Panie Boże Wszechmogący w Trójcy Jedyny i Wszyscy Święci.

2. Co oznacza obrączka ślubna?

Ma ona nieustannie przypominać obowiązek wzajemnej wierności.

3. Co oznacza wzajemne podanie rąk w czasie ślubu?
Oznacza przyjęcie zobowiązania do zachowania jedności, zgody i miłości wzajemnej.

4. Co oznacza związanie rąk białą stułą?
Ma ono przypominać, że miłość małżonków powinna być czysta, święta i wytrwała na zawsze.

5. Co oznacza udzielone błogosławieństwo kapłańskie?

Kapłan udziela błogosławieństwa jako zapewnienie, że Bóg daje w Sakramencie Małżeństwa łaskę i siłę do wykonania obowiązków małżeńskich.

6. W jakim celu zawiera się małżeństwo?

Małżeństwo zawiera się celem udzielania sobie wzajemnej pomocy oraz wydania na świat i wychowania po chrześciajańsku dzieci.

7. W jakim celu zawiera się małżeństwo konkordatowe?

Małżeństwo konkordatowe zawiera się w celu zdobycia dla małżonków praw cywilnych wobec Państwa (nazwisko, prawo finansowe, dziedziczenie).

8. W jakim celu zawiera się sakramentalne małżeństwo kościelne?
Małżeństwo kościelne zawierają katolicy w celu uzyskania specjalnej pomocy łaski Bożej do wykonania w sposób właściwy zadań małżeńskich w zakresie wychowania, miłości, wzajemnej zgody i korzystania z praw małżeńskich zgodnie z przykazaniami Bożymi tak, by życie małżeńskie i rodzinne przebiegać mogło w sposób udany i szczęśliwy.

9. Co znaczy, że małżeństwo jest Sakramentem?
Znaczy to, że jest ustanowione przez Chrystusa i daje łaskę do wzajemnego uświęcenia się. Trzeba je zawierać wobec przedstawiciela Kościoła (kapłana).

10. Jakie straty ponoszą ci ludzie, którzy żyją ze sobą bez ślubu kościelnego?
Nie otrzymują łaski sakramentalnej, a więc bardzo utrudniają sobie życie i wychowanie dzieci. Nie otrzymują w takim stanie rozgrzeszenia i nie mogą przystąpić do Komunii św. Nie mogą też być rodzicami chrzestnymi. Życie ich jest trudne i pełne wyrzutów sumienia.

11. Na czym polega obowiązująca małżonków „jedność małżeńska”?
Polega na tym, że mężczyzna może zawrzeć małżeństwo tylko z jedną kobietą i kobieta tylko z jednym mężczyzną.

12. Co oznaczają słowa „wierność małżeńska”?

Słowa te oznaczają, że małżonkowie mają prowadzić życie małżeńskie tylko ze sobą, wyłączając inne osoby.

13. Jakim grzechem jest zdrada małżeńska?

Jest to grzech przeciwko czystości małżeńskiej, przykazaniu Bożemu i przeciwko sakramentalnej przysiędze małżeńskiej wierności, którą składa się w czasie zawierania małżeństwa. Narusza ona ścisłe prawa drugiej osoby, a więc łamie także sprawiedliwość.

14. Na czym polega nierozerwalność małżeńska?

Polega ona na tym, że małżeństwo nie może być rozwiązane przez żadną władzę świecką czy kościelną.

15. Jeżeli nie ma rozwodów, to po co istnieją Sądy Kościelne?

Sądy kościelne istnieją w tym celu, by zbadać i ogłosić za nieważne te małżeństwa, które od samego początku zostały nieważnie zawarte, np.: okazało się, że jedna strona nie była ochrzczona, przymuszona do małżeństwa lub okłamała w sprawach ważnych drugą stronę.

16. Czy nierozerwalność małżeńska jest z ustanowienia Bożego czy kościelnego?
Nierozerwalność małżeńska jest z ustanowienia Bożego i dlatego nikt z ludzi nie może małżeństwa rozwiązać.

17. Od kiedy zaczyna się życie dziecka?

Od chwili jego poczęcia.

18. Ile dzieci powinno być w małżeństwie?

Tyle, ile małżonkowie są w stanie dobrze wychować.

19. Jakie są dozwolone sposoby regulacji ilości dzieci?
Dozwolone są następujące sposoby: powstrzymanie się od aktów małżeńskich, powściągliwość okresowa (powstrzymanie się od współżycia małżeńskiego w dni płodne).

20. Kogo należy się radzić w sprawach powściągliwości?

W sprawach powściągliwości należy się radzić spowiednika (strona moralna) i sumiennego lekarza (strona medyczna), oraz Poradzie Rodzinne przy parafiach.

21. Kiedy zachowanie powściągliwości okresowej jest godziwe i dozwolone?
Powściągliwość jest godziwa i dozwolona, gdy są ku temu ważne przyczyny (choroba, brak wyżywienia, ciasne mieszkanie); gdy oboje mąż i żona zgadzają się na to; gdy małżonkowie zgadzają się przyjąć dziecko w wypadku, gdy poczęcie mimo wszystko nastąpi, gdy nie tworzy się bliskiego niebezpieczeństwa grzechu niepowściągliwości dla któregoś z małżonków.

22. Jakie sposoby regulacji ilości dzieci są niegodziwe i szkodliwe dla zdrowia fizycznego i psychicznego?

Niegodziwe, grzeszne i szkodliwe są następujące sposoby regulacji ilości dzieci: przerywanie zbliżenia cielesnego oraz stosowanie środków antykoncepcyjnych mechanicznych i chemicznych /egoizm/.

23. Dlaczego zabijanie dzieci nienarodzonych jest grzechem ciężkim?
Jest to grzech ciężki ponieważ: piąte przykazanie Boże zabrania zabijania niewinnych. Jest szkodliwe dla zdrowia i psychiki matki. Może w przyszłości prowadzić do ciąży pozamacicznej, a niekiedy zagraża życiu i prowadzi do bezpłodności.

24. Kiedy chrześcijanin może ważnie ochrzcić dziecko?

Gdy życie dziecka jest zagrożone i nie ma w pobliżu kapłana. Aby ochrzcić dziecko trzeba polać główkę dziecka wodą trzy razy i jednocześnie mówić: „N. ja ciebie chrzczę w Imię Ojca i Syna i Ducha Świętego”.

25. Kogo należy prosić na rodziców chrzestnych?

Należy prosić ludzi wierzących i uczciwych. Nie można prosić osób żyjących w związku niesakramentalnym. Chrzestni powinni wcześniej przyjąć sakrament bierzmowania, który upoważnia ich do wzięcia odpowiedzialności za wychowanie dziecka w wierze katolickiej.

26. Od kiedy zaczyna się życie nadprzyrodzone dziecka?
Od chwili Chrztu św.

27. Od kiedy zaczyna się wychowanie dziecka?

Wychowanie dziecka zaczyna się od chwili poczęcia.

28. Jak można wywierać dobry wpływ na dziecko przed urodzeniem?

Dobry wpływ wywiera się na dziecko przed jego urodzeniem, gdy pożycie małżeńskie nie ma miejsca w chwili zamroczenia alkoholowego; gdy Rodzice kochają poczęte dziecko a matka w stanie błogosławionym zachowuje spokój i opanowanie, życzliwość dla ludzi, miłość do Boga; gdy rodzice modlą się w intencji poczętego dziecka i przyjmują w jego intencji Komunię św.; gdy ojciec dziecka odnosi się najserdeczniej do swej żony będącej w stanie błogosławionym.

29. Kiedy sakrament małżeństwa zostaje przyjęty niegodziwie i w sposób świętokradzki?

Gdy narzeczeni świadomie przystępują do ołtarza w stanie grzechu ciężkiego.

30. Jakie są wskazówki w sprawie spowiedzi narzeczonych?

Narzeczeni mają odbyć spowiedź dwa razy: po zgłoszeniu zamiaru zawarcia małżeństwa w kancelarii parafialnej (najlepiej spowiedź generalną) i w przeddzień albo w sam dzień ślubu. Najlepiej jest spowiadać się u nieznanego księdza. Kartkę do podpisania należy dać spowiednikowi przed rozpoczęciem spowiedzi.

31. Jakie obrzędy religijne należy praktykować w rodzinie?

Rodzina katolicka winna pielęgnować zwyczaj wspólnej Mszy św. i modlitwy wieczornej. Należy brać udział we Mszy św. w rocznicę ślubu, urodzin dzieci oraz w rocznicę śmierci rodziców i innych członków rodziny.